Ai vừa bỏ túi 75 triệu đô-la? Ngôi sao truyền hình nào được trả cao nhất? Nếu làm việc giấy tờ linh tinh trong văn phòng đại diện, bạn sẽ thu nhập bao nhiêu? Những thông tin sau đây do chính dân trong nghề tiết lộ. Các số tiền trong bài tính theo đô-la Mỹ (1 đô-la Mỹ khoảng 21.000 đồng).
1. Ngôi sao điện ảnh
Mười năm qua, nhìn chung thu nhập của diễn viên có giảm. Dù các siêu sao vẫn bỏ túi số tiền khổng lồ, như Robert Downey Jr. (75 triệu từ 7% doanh thu phòng vé cho phim Iron Man 3, và 12 triệu nữa từ quảng bá hình ảnh cho HTC) hay Sandra Bullock (15% doanh thu phòng vé cho Gravity, và khoảng 10 triệu nữa cho The Heat) nhưng đa số giới diễn viên bị giảm thu nhập, nhất là những ai ở cấp tầm tầm bậc trung. Lương và thưởng của Leonardo DiCaprio cho The Wolf of Wall Street là 25 triệu, trong khi Jonah Hill, cũng đóng cùng phim đó, chỉ được có 60.000.
Cùng đóng The Wolf of Wall Street, Leonardo lãnh thù lao gấp hơn 400 lần so với Jonah Hill
So với thời vàng son ở thập niên 1990, hiện nay diễn viên bậc trung bị cắt thu nhập khá mạnh tay. Chẳng hạn như ở phim Iron Man 2, trong khi Robert Downey Jr. giàu sụ thì Mickey Rourke chỉ được trả có 250.000. Tuy nhiên, theo Nghiệp đoàn diễn viên màn ảnh SAG, con số như vậy đã là khá, bởi vì một diễn viên trung bình lãnh 52.000/năm, và đại đa số chỉ được có 1.000 thôi.
2. Agent
Có những agent là dạng văn phòng chuyên chọn lựa diễn viên, và sau đó đại diện diễn viên đó ký kết hợp đồng với hãng phim nhằm kiếm huê hồng. Gần đây các agent này cũng phải thắt lưng buộc bụng vì chỉ khách hàng lớn mới chi đậm. Các agent mới khởi nghiệp có thể kiếm được từ 50.000 – 65.000, agent lâu năm gom được 200.000. Các agent có liên kết với nhau có thể bỏ túi từ 400.000 – 700.000. Tuy nhiên thành viên của hội đồng các agent lớn cỡ như CAA, WME, UTA, Gersh, ICM và Paradigm lại có khả năng thu nhập đến 10 triệu. Ở một số trường hợp hãn hữu, tiền thưởng tính theo thu nhập của khách hàng có thể đem về cho một agent bậc trung cỡ một triệu/năm. Diễn viên càng tài năng, agent kiếm được càng nhiều.
Agent cho Johnny Depp đã bỏ túi chín triệu
3. Đạo diễn phim điện ảnh
Một giám đốc điều hành cho biết, trong tình hình tài chính trì trệ như hiện nay thì khái niệm “đạo diễn bậc trung” gần như là không còn nữa, mà chỉ có hai lựa chọn: “Hoặc giả bạn mướn một bậc thầy hiện đại, hoặc bạn trả thù lao rất thấp. Đã không còn cái thời mà bạn trả ba bốn triệu cho lớp đạo diễn tầm tầm để họ làm, kiểu như làm cho xong”.
Những bậc thầy cỡ Paul Greengrass hay Ridley Scott bỏ túi từ bảy đến mười triệu, hoặc có thể hơn nếu bộ phim được xem là “hoành tráng”. Chẳng hạn như có tin rằng Christopher Nolan đã làm Interstellar với thù lao 20 triệu cộng với 20% doanh thu phòng vé. Những đạo diễn non trẻ, nếu lần đầu làm phim cho hãng lớn, sẽ được trả từ 250.000 đến 500.000. Tuy nhiên cũng có người được trả ngay một triệu.
4. Đạo diễn hình ảnh
Roger Deakins là D.O.P lừng lẫy của Hollywood
Công nghiệp điện ảnh Mỹ có từ 10 tới 15 nhà đạo diễn hình ảnh (D.O.P) hàng đầu với thu nhập hai ba chục nghìn/tuần cho những phim kéo dài ba tháng, hay dài hơn một chút. Phim nhựa của những hãng lớn, kinh phí cao (cỡ 80 triệu trở lên) dự trù từ 10.000–20.000/tuần cho một D.O.P có kinh nghiệm. Với phim kinh phí thấp của các hãng độc lập, D.O.P được trả từ 2.000–5.000/tuần. Ở lĩnh vực truyền hình, con số đó là từ 5.000–8.000/tuần.
5. Diễn viên thú
Năm 2012, chú khỉ Crystal được trả 108.000 cho chín tập Animal Practice của NBC. Nhưng đa số các diễn viên thú khác hầu như chỉ lượm bạc cắc: một vai chú chó hay cô mèo ở Hollywood được trả mỗi ngày 400, còn lại thì chỉ được từ 5.000–10.000/năm.
6. Đạo diễn phim truyền hình
Đây là lĩnh vực hoàn toàn khác nên đạo diễn truyền hình sẽ được tính toán kiểu khác. Mức cơ bản ở DGA (Hiệp hội đạo diễn Mỹ) là 25.145 cho một tập phim dài nửa giờ, hoặc 42.701 cho tập dài 60 phút.
Ở lĩnh vực này, có thể nhiều nhà biên kịch viết cho từng tập phim, nhưng đôi khi đạo diễn lại thầu luôn hết một season 22 tập cho trọn mùa. Ngoài lợi ích tiền nong, một số đạo diễn tên tuổi như David Nutter, Jason Winer và Pam Fryman còn được tiếng thơm là điều hành sản xuất cho những season ăn khách.
Có tin đồn Bryan Singer bỏ túi hàng chục triệu cho bộ House M.D.
7. Quần chúng: 148/ngày
Những khi phải đội tóc giả hoặc phải làm việc ở những điều kiện khó chịu như mưa, khói, vv, diễn viên quần chúng (extra) sẽ được trả thêm 50/ngày. Mỗi ngày quay phim được tính là 16 giờ. Quá thời gian đó, cứ mỗi giờ làm thêm được tính như trọn một ngày.
8. Game show host
Người dẫn chương trình các trò chơi đố vui được trả mỗi tuần khoảng 25.000 (cho loại chương trình bán thẳng cho nhà đài độc lập), được trả tới 75.000 nếu đó là chương trình phát vào giờ vàng. Nhưng nếu nổi tiếng như Alex Trebek, bạn có thể bỏ túi 10 triệu mỗi năm.
9. Dẫn talk show đêm khuya
The Tonight Show của Jimmy Fallon
Ở lĩnh vực này, thu nhập không thay đổi mấy. Chẳng hạn Stephen Colbert dẫn Comedy Central được 15 triệu/năm. The Tonight Show cũng trả cho Jimmy Fallon chừng đó, trong khi Seth Meyers chỉ nhận được ba triệu. Đứng đầu là Jon Stewart dẫn chương trình Daily Show: từ 25 đến 30 triệu.
10. Manager
Khái niệm manager khá đa dạng vì mỗi khâu sản xuất đòi hỏi một dạng manager riêng biệt, và tùy theo lĩnh vực mà thù lao cao hay thấp. Nhưng nói chung, số tiền này ăn theo phần trăm. Thù lao cứng khoảng năm sáu chục nghìn, cộng với phần trăm huê hồng gấp hai, ba lần con số đó. Thu nhập của manager tên tuổi có thể lên đến bảy con số.
11. Producer
Khái niệm producer (nhà/người sản xuất) rất rộng và linh động tùy theo tình hình tiến triển của việc làm phim. Ở đây chúng ta hiểu đại thể “người sản xuất” là một trong những khâu chăm sóc cho việc thực hiện bộ phim được trơn tru.
Ai cũng phải kiếm thêm từ việc phụ vì thu nhập chính không đủ sống (Jerry Bruckheimer)
Producer được trả thù lao cao tới hai triệu (chẳng hạn như Jerry Bruckheimer, Scott Rudin, Brian Grazer và Neal H. Moritz) chỉ khoảng chục người. Và mặc dù nghe đồn rằng Rudin bỏ túi 2,5 triệu cộng với 7,5% doanh thu phòng vé, nhưng nguồn tin nội bộ cho biết hiện nay không có producer nào được hưởng phần trăm doanh thu kiểu cũ đó cả.
Trái lại, trong thời buổi khó khăn, trước khi phim được bật đèn xanh, thì mỗi người tự bó thù lao của mình về mức tối thiểu, rồi sau đó nếu phim có lời thì mới cùng nhau chia. Một producer mới vô nghề được trả khoảng 250.000, nhưng nếu một diễn viên tên tuổi chen chân vào khâu sản xuất lại có thể sờ từ 500.000 đến 750.000, chưa kể những khoản hậu đãi khác. Những diễn viên có vai vế, có thành tích sản xuất rồi, thì lại gặt hái được nhiều hơn – như trường hợp Adam Sandler bỏ túi năm triệu khi tham gia sản xuất Grown Ups 2 (chưa tính khoảng 20 triệu cát-xê diễn xuất).
12. Ngôi sao truyền hình
Trước đây, khi diễn viên điện ảnh đi làm truyền hình thì bị xem giống như “xuống chó”. Còn bây giờ lại là “lên voi”. Mới đây thôi, chủ nhân giải Oscar là Halle Berry bắt đầu đóng phim truyền hình Extant, rồi Katherine Heigl tham gia State of Affairs, trong khi Téa Leoni chịu khó ăn mặc đàng hoàng hơn để thủ vai Hillary Clinton trong Madam Secretary.
Katherine Heigl trong State of Affairs
Mỗi người như vậy được trả 150.000/tập phim, bởi vì các hãng truyền hình muốn chiêu mộ tên tuổi lớn cho kênh của họ. Xem như một season 22 tập thì bỏ túi 3,3 triệu còn gì, cao hơn rất nhiều so với diễn viên không nổi tiếng (chỉ được trả 15.000–20.000/tập). Ngoài ra, dù chưa nổi tiếng trên màn ảnh rộng, mà đã tạo được chỗ đứng ở truyền hình thì bạn vẫn có hợp đồng ngon lành: trước đây với The Big Bang Theory, Jim Parsons, Johnny Galecki lãnh 350.000/tập, bây giờ đã tăng lên một triệu chẵn, hay Mark Harmon bỏ túi 500.000/tập NCIS, Ashton Kutcher nhận 750.000 ở phim Two and a Half Men – tính ra 34.000 mỗi phút!
13. Biên kịch phim điện ảnh
Thù lao của nhà biên kịch cho các phim truyện tiếp tục giảm. Năm ngoái, tất cả nhà biên kịch của Hollywood chỉ bỏ túi 331 triệu, giảm 25% so với hồi năm 2009. Dù sao vẫn có ngoại lệ, vài người vẫn được tổ đãi.
Alex Kutzman là nhà biên kịch có tiếng ở Hollywood
Một kịch bản thô được hãng phim lớn mua với giá 100.000, trong khi nhà biên kịch tên tuổi vẫn có thể bán được một triệu hoặc hơn thế. Những cây bút gạo cội như Alex Kurtzman, Roberto Orci hay Simon Kinberg vẫn thu nhập năm triệu mỗi năm (chưa tính một số hậu đãi khác), và một số nhà biên kịch lớn vẫn lãnh được gần hai triệu.
14. Lồng tiếng phim quảng cáo
Nếu diễn xuất kém, bạn có thể thử lồng tiếng cho phim quảng cáo chơi, mà lại ăn thiệt. Ngày càng có nhiều ngôi sao hàng đầu tham gia vụ này: Robert Downey Jr. làm cho Nissan, Morgan Freeman giúp Visa, Jon Hamm làm cho Mercedes, Tim Allen cho Michigan Tourism, Kevin Spacey cho Honda, Queen Latifah cho Pizza Hut… Những tên lớn như Freeman và Allen bỏ túi một triệu chỉ cho một quảng cáo thôi, mà thời gian ghi âm tốn có một ngày. Tuy nhiên các ngôi sao như vậy chỉ tham gia chừng 20% của tất cả các quảng cáo, phần còn lại do nhiều diễn viên không nổi tiếng (chỉ được trả từ 3.000–5.000/quảng cáo) đảm nhận.
15. Biên kịch phim truyền hình
Tình hình thu nhập của biên kịch truyền hình khá sáng sủa. Các nhà biên kịch đã bỏ túi tổng cộng 668,5 triệu hồi năm ngoái, chỉ giảm 6,2% so với năm 2012. Hơn nữa, “giá trị thặng dư” ở lĩnh vực truyền hình khá dồi dào: con số năm ngoái là 233,7 triệu, tăng 55% so với 2012. Hầu hết các nhà biên kịch truyền hình đều ký hợp đồng sản xuất 20 tuần, với thù lao khoảng 3.800/tuần. Biên kịch có tiếng được trả sáu nghìn. Nhưng sẽ ngon ăn hơn nếu ký hợp đồng nguyên sê-ri phim, mỗi kỳ kịch bản sẽ ẵm được 24.788.
16. Reality star
Thù lao của reality star được liệt vào dạng “lượm bạc cắc”. Tất nhiên nếu nổi tiếng cỡ Kardashian thì vẫn làm ra bạc triệu. Thậm chí hạng D vẫn được trả từ mười cho tới hai chục nghìn cho mỗi kỳ. Nhưng với hầu hết các reality star, thù lao chỉ vừa đủ bù đắp những ngày phải nghỉ việc không lương ở công sở để đi làm reality show. Nguồn thu thực sự sẽ đến từ việc dân trong nghề quen dần với gương mặt của bạn, rồi từ đó, có show nào ngon thì họ ới.
Kim Kardashian là ngôi sao truyền hình thực tế thành công nhất hiện nay
17. Porn star
Theo Joanne Cachapero, thuộc nghiệp đoàn diễn viên phim người lớn, thu nhập của họ khoảng 120.000/năm. Những gương mặt đỉnh có thể hơn 200.000 một chút, và nữ thu nhập cao hơn nam (tuổi diễn của nam dài hơn). Tuy nhiên, các gương mặt thành công nhất lĩnh vực này cũng thu nhập rất hạn chế vì không thể kiếm thêm từ những khoản thương mại hóa tên tuổi (quảng cáo, tiếp thị…).
18. Đóng cảnh mạo hiểm
Lái chiếc mô-tô bay qua đầu tường rồi rơi vào hồ bơi hay lái đầu xe kéo, tải theo cái rơ-moóc ở hàng trăm cây số giờ, lao ra khỏi con dốc cao hàng chục mét đáng giá bao nhiêu tiền? Tom McComas, stuntman trong phim The Dark Knight, Mission: Impossible có thu nhập khoảng nửa triệu/năm. Một số tên tuổi hàng đầu khác được một triệu.
Theo McComas, làm stuntman tối kỵ nhất là để bị thương
Tuy nhiên, nghề này có rủi ro cao trong khi thu nhập lại thấp. Một stuntman trung bình bỏ túi từ 50.000 – 100.000 đã là cao. Không đủ trả phí bảo hiểm, nói gì đến viện phí. McComas kể lần đóng thế Jim Carrey trong phim Yes Man, anh ngồi yên sau xe máy với cô gái đóng thế cho Zooey Deschanel. Do một người trong nhóm làm sai, cả hai bị ô-tô húc văng lên cao. Cô gái vỡ xương chậu, anh bị thoát vị vài dĩa đệm phải dưỡng thương 8 tháng: “Bị thương mà đi làm tiếp là bị đuổi ngay. Kỳ đó từ thù lao 10.000/tuần, tôi chỉ còn 900”.
Bài: HOA KỲ.
