Một cô gái đã bước qua nhiều thăng trầm trong cuộc sống, bờ vai mảnh dẻ nhưng ánh mắt luôn toát lên sự quyết đoán mạnh mẽ như ngọn đèn hải đăng trước biển. Đó là Đỗ Hải Yến. Sau những đa đoan của Phượng trong Người Mỹ trầm lặng, lặng lẽ mà sóng ngầm của Pao trong Chuyện của Pao tưởng như “vận” vào người, giờ đây Hải Yến đang miên man với một Duyên đầy phức tạp trong Chơi vơi.
“Người Mỹ trầm lặng” ở Hồng Kông
Một buổi chiều cuối tháng Sáu tại sân bay Hồng Kông, rất nhiều người đứng chờ hành lý ở đầu băng chuyền. Tôi nhìn thấy một cô gái mảnh mai mặt không trang điểm, tóc buộc gọn phía sau. Cô mặc chiếc váy màu beige nhẹ làm rất nhiều người Việt quá cảnh ở sân bay Hồng Kông nhớ đến Đỗ Hải Yến. Có lẽ điều duy nhất khiến người ta không ngờ đó là Hải Yến vì cô cũng đang đứng một mình, thay vì có một vài người trợ lý đi cùng như các ngôi sao khác.
Vẻ đẹp giản dị ấy khiến tôi nhớ lại đoạn nhận xét của tạp chí Time dành cho vai Phượng ngay khi bộ phim Người Mỹ trầm lặng công chiếu tại Mỹ: “… Người diễn viên đóng vai Phượng khơi dậy được tính nhân văn và nỗi đau trong nhân vật đang yêu. Đó chính là sự ngạc nhiên ngọt ngào Đỗ Hải Yến mang đến cho vai diễn của mình. Với nụ cười khiên cưỡng và ánh mắt liếc nhìn căm hận, dồn nén, Yến đại diện cho tiếng nói Việt Nam…”.
Lịch trình của Hải Yến dày đặc. Cô bay về từ Los Angeles, sau đó ra Hà Nội. Hải Yến chỉ kịp ở lại một ngày lồng tiếng cho Chơi vơi, bộ phim mới nhất của cô và đạo diễn Bùi Thạc Chuyên. Ngay sau đó, cô đến Hồng Kông tham dự buổi bán đấu giá Christie’s các tác phẩm nghệ thuật và đồng hồ cổ.
Trong chuyến đi này, Hải Yến cũng tham dự triển lãm nghệ thuật Đam mê cho sáng tạo do Louis Vuitton tổ chức. Mối quan hệ giữa Hải Yến và thương hiệu này đã hình thành từ năm 2007, khi cô là khách mời danh dự cắt băng khánh thành cửa hàng Louis Vuitton TP. HCM.
Hành lý từ băng chuyền của cô xuất hiện. Chỉ cần nhìn qua những va đập từ mấy chiếc va-li, người ta cũng sẽ dễ dàng nhận ra cô gái này là người đi nhiều. “Lúc nào mình cũng mang nhiều đồ hơn cần thiết”, Hải Yến vừa cười vừa đặt va-li lên xe đẩy. Đương nhiên, nếu bạn là một ngôi sao điện ảnh, sự chú ý của công chúng là điều không tránh khỏi. Vì thế, bề ngoài lịch sự và thích hợp cho mọi hoàn cảnh là một trong những yếu tố quan trọng.
“Con gái điện ảnh” của Phillip Noyce
Hải Yến rất đúng hẹn. Sáng nay, cô đến thử quần áo cho buổi chụp ảnh với Her World. Đúng giờ, Yến vui vẻ xuất hiện trong chiếc váy dài sát gót eo cắt cao, màu sắc đơn giản và nhẹ nhàng của Sống cùng đôi dép tông Havaianas. Cô có bảy đôi dép theo màu cầu vồng của hãng dép tông Brazil nổi tiếng này. “Mỗi màu cho một ngày trong tuần”, Hải Yến thú thật.
Cô khoác trên vai chiếc túi Neverfull Rose rực rỡ trong bộ sưu tập hạn chế số lượng của Stephen Sprouse cho Louis Vuitton mùa hè vừa qua. Trong túi còn có một phụ kiện đặc biệt hơn, đó là chiếc mũ đan cói. “Quà tặng từ một người rất đặc biệt”, cô nói với một nụ cười ranh mãnh làm tôi không thể hỏi thêm một lời nào nữa.
Buổi chụp ảnh tại phòng Executive Suit của khách sạn Park Hyatt thật gọn và nhanh. Yến không tạo dáng như một người mẫu mà luôn vui vẻ, cảm giác như những hoạt động hàng ngày đang diễn ra đối với cô ở nơi này. Thi thoảng, Yến cười phá lên khi có ai đó trong phòng bông đùa.
Cô còn hỏi đi hỏi lại rằng mình có thể ôm bó hoa lily trắng không khi ê-kíp quyết định chỉ chụp đúng một shot duy nhất.
“Ở Hà Nội, mình thích cắm hoa vì hoa Hà Nội nở theo mùa rất đẹp và còn đánh dấu thời gian trong năm nữa. Còn ở Sài Gòn, những lúc rảnh, mình thích đi mua hoa với bạn bè. Nhiều khi trong thành phố ồn ào và đông đúc, mình ở nhà, cắm hoa, nấu ăn trưa muộn trong bộ pyjamas cũng vui lắm rồi”, Yến giải thích.
Thật khó tưởng tượng cô gái mảnh dẻ, tươi cười ôm bó hoa trắng kia đã từng đi khắp nơi cho những dự án dài hơi của mình. Hải Yến từng phải ở lại những bản vùng núi xa xôi nhiều tháng trời để nhập vai Pao trong phim Chuyện của Pao. Còn nhớ lúc đó, tôi gặp Hải Yến vừa từ Hà Giang về, người gầy và đen nhưng ánh mắt vẫn rạng ngời khi chia sẻ: “Những buổi đầu rất khó khăn nhưng giờ đây, mình lại thấy thật may mắn vì được trải nghiệm một cuộc sống mới bên cạnh những con người giản dị mà thân thương”.
Gần mười năm trước, Hải Yến phải khó khăn học thuộc toàn bộ lời thoại bằng tiếng Anh cho phim Người Mỹ trầm lặng trong khi không biết một câu ngoại ngữ. Những cuộc xuất ngoại liên tục để quảng bá cho phim Người Mỹ trầm lặng bên cạnh đạo diễn Phillip Noyce đã giúp Hải Yến trưởng thành nhiều hơn trong môi trường làm việc khắt khe, có mức độ đào thải đến chóng mặt.
Đạo diễn Phillip Noyce, diễn viên Michael Caine, Brendan Fraser đều dành tặng tình cảm nồng ấm cho Hải Yến. Sau này, khi bộ phim qua đi, Yến vẫn giữ liên lạc với những người trong đoàn. Đạo diễn Phillip Noyce luôn trìu mến: “Đây là cô con gái điện ảnh của tôi”. Cũng với những tình cảm này, vị đạo diễn lừng danh đó không tiếc công khi giúp đỡ Hải Yến rất nhiều trong thời gian cô học tập ở Sydney. Ông cũng tự hào giới thiệu Hải Yến với những bạn bè của mình trong giới làm phim của Hollywood mỗi khi có cơ hội gặp lại. Theo Hải Yến, để có một vai diễn châu Á trong phim Mỹ không đơn giản chút nào.
“Chắc số của mình là… phải đi lại nhiều”, Yến mỉm cười giải thích với tôi khi tôi nói cô thật may mắn với những chuyến cọ xát thực tế trong các khóa học ở Luân Đôn và Mỹ sau đó. Hải Yến cũng thích du ngoạn, luôn luôn bận rộn với Tokyo, Hồng Kông, xa hơn là Nga, Mỹ hay cả Costa Rica, nơi cô phàn nàn không “connect với Facebook” được. “Những chuyến đi không chỉ cho mình cơ hội học hỏi. Chúng còn là cách để mình mở rộng và duy trì quan hệ với nhiều đồng nghiệp, nhiều nhà sản xuất phim”.
Nhiếp ảnh gia Phạm Hoài Nam, với lịch làm việc dày đặc, chỉ có hai giờ cho buổi chụp này. Vậy mà khi deadline đã qua rất lâu, những hồi chuông điện thoại réo rắt vẫn không dứt được anh ra khỏi buổi chụp. Mỗi lần xong một shot, anh lại dừng, ngắm nghía, xuýt xoa và bình luận: “Ôi, sao cháu càng ngày càng xinh thế này!” (cách khen người thân của anh). Yến chỉ mỉm cười với ánh mắt rạng ngời.
“Cô bé Hà Nội”
Trời nhá nhem tối, những người đi xem buổi hòa nhạc tối nay đứng thành từng nhóm trong sân của Nhạc viện TP. HCM. Trời đêm Sài Gòn mùa hè mát và khô. Yến bước từ trên xe ô-tô xuống với bộ váy tông màu xám đen của Roberto Cavalli, xắc tay khổ lớn có in hình đen trắng và giày bít mũi màu xám nhạt.
Hải Yến rất lịch sự đứng chụp cạnh poster của chương trình theo lời mời của ban tổ chức, sau đó cô kéo tay tôi tới hàng ghế đầu. Chúng tôi ngồi cạnh nhau yên lặng cả buổi tối lắng nghe điệu jazz buồn của Thanh Lam với nghệ sĩ guitar Mario Trane, tay bass Paul Langosch. “Anh ấy từng cộng tác với nghệ sĩ nổi tiếng Tony Bennett, người từng đoạt nhiều giải Grammy”, cô thì thầm.
Kết thúc buổi biểu diễn, chúng tôi tìm một nhà hàng nhỏ như đã hẹn trong những bức e-mail cô gửi từ nước Mỹ. Chúng tôi sẽ cùng ăn những món yêu thích.
Yến nhắc lại kỷ niệm cách đây gần chục năm khi lần đầu tôi tới phỏng vấn cô. Cuộc nói chuyện của chúng tôi giống những thước phim cũ quay chậm. Chỉ vài ngày nữa, cô sẽ có mặt ở Hà Nội chỉ để “đi bộ thảnh thơi, nghe iPod, uống cà-phê, được yên tĩnh một mình hay nói chuyện với mấy người bạn thân, hứng khởi hơn là đọc nốt cuốn sách còn dang dở”.
Đi lại như con thoi giữa hai đầu đất nước, trái tim cô gái này dù sao vẫn nằm ở Hà Nội, nơi mẹ tự tay nấu cho cô những món ăn vào cuối tuần hoặc cùng con gái về thăm bà ngoại ở Bắc Ninh. “Thật ra mình thích ở nhà, nhấm nháp chút trà gừng hay bạc hà, đọc sách và gọi điện thoại tán gẫu với bạn bè ở xa. Mình “bà già” như vậy đấy. Nhưng mình hạnh phúc vì cuộc sống thảnh thơi, đơn giản vì mọi người vẫn nói: “Sống tự nhiên thì tinh thần thoải mái”. Hãy cứ sống và làm việc theo những điều mình cho là đúng”.
Hiện giờ Yến ở gần hồ Hoàn Kiếm, khu phố Hà Nội cổ cô đã sống gần hai năm nay. “Hàng xóm của mình chỉ là người già và trẻ con, người lớn đi làm cả ngày. Mọi người hay đến nhà mình, khi cho bát canh, khi thì cốc chè đỗ đen mà mình rất thích. Đó thật sự là một khu phố nhỏ, chật chội, cũ và cổ, nhưng rất Hà Nội, gần một hàng phở nổi tiếng mà sáng sáng mình hay phải xếp hàng, vừa nghe loa phát thanh của phường vừa chờ mua phở nóng cho bữa điểm tâm”.
Miên man với Chơi vơi
Yến có thể nói chuyện hàng giờ về Chơi vơi mà không chán. Dự án Chơi vơi đến với Yến từ sáu năm trước. Cô chia sẻ: “Đọc kịch bản lần đầu tiên, mình đã rất thích. Những suy nghĩ của mình về câu chuyện lúc đó khác với bây giờ. Sau này đọc lại, thời gian và trải nghiệm đã cho mình những cảm nhận mới về Chơi vơi. Mình thật sự rung động về câu chuyện với bề trên tĩnh lặng mà bề dưới sóng gió và phức tạp. Với kết cấu này, mình thấy vai diễn thực sự là một thử thách. Diễn viên phải thể hiện tròn vai mà không sa vào phô diễn kỹ thuật.
Những vai diễn trong Chơi vơi tinh tế, khó nhất là những trường đoạn miêu tả cảm giác chênh vênh trong cuộc đời, như khi người ta đang đứng giữa ngã ba đường mà không biết sẽ rẽ về đâu… Vì thế, cô Duyên bằng xương bằng thịt hiện ra trong Chơi vơi thật tự nhiên. Mình đã là Duyên của chính mình”.
Trong phim này, Duyên của Đỗ Hải Yến chỉ biết yêu và luôn nhiệt huyết trong tình yêu: “Mình thấy cô Duyên vô cùng hấp dẫn và hứng thú đi vào cuộc “phiêu lưu” rất “chơi vơi” này. Chưa bao giờ Yến nghĩ đó là một nhân vật hiện hữu ở ngoài đời. Mọi người thường hay quan tâm đến những cảnh “nóng”, rất may là khi làm việc cùng nhau, chị Linh Đan, anh Trí Nguyễn, Duy Khoa và mình đã diễn rất ăn ý. Mình nghĩ mọi người đều cố gắng hết sức với cuộc “phiêu lưu” này”.
Johnny Trí Nguyễn nhận xét về Hải Yến: “Diễn xuất của cô ấy cuốn hút và thật tự nhiên khiến tôi như bị thôi miên trong không gian sống của nhân vật do tôi thể hiện. Hải Yến xinh lắm, vẻ đẹp mà tôi rất ít gặp ngoài đời”. Trả lời báo chí, Phạm Linh Đan cũng dành những lời khen cho toàn bộ ê-kíp đoàn phim, trong đó có Đỗ Hải Yến.
“Mình rất thích chị Linh Đan. Sau khi xem xong phim Indochine (Đông Dương) cho đến khi có cơ hội cùng làm việc chung với chị, mình thấy ngoài sự chuyên nghiệp, chị còn dễ gần và tình cảm. Chị Đan cho mình cảm giác là một người em bé nhỏ của chị”, Hải Yến nhận xét.
Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên tiết lộ, ngay sau khi xem phim Người Mỹ trầm lặng, anh đã viết kịch bản và vai diễn được “đo ni đóng giày” cho Đỗ Hải Yến, nhưng vì chút trục trặc nên đến giờ mới thực hiện được.
“Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên là một con người toàn tâm toàn ý với công việc. Anh Chuyên đã thảo luận với mình để cả hai có cùng một ý tưởng phát triển hình tượng nhân vật. Bên cạnh đó, anh cũng giúp đỡ mình rất nhiều để vượt qua mọi căng thẳng trong thời gian quay phim. Mình thấy thật may mắn khi có cơ hội làm việc cùng với đạo diễn tài năng này”, cô thổ lộ.
Đã thống nhất từ trước nên chúng tôi không nói lại những câu chuyện đã qua mà không ít báo chí đã quy thành tâm điểm để khai thác. Bây giờ, ngồi trước mặt tôi là một Hải Yến tươi tắn và vui vẻ đón nhận mọi điều trong cuộc sống vốn dĩ như lẽ tự nhiên.
Tôi nhìn Yến, liên tưởng đến nàng công chúa trong truyện cổ tích với những điều ước và lời nguyền của những bà tiên đã thành hiện thực rồi đã qua đi. Cô nói: “Đừng làm mọi thứ thành nhỏ và lớn, tầm thường và quan trọng. Mọi thứ đều quan trọng và trong sự tồn tại, chúng đều như nhau. Đấy chính là quan điểm sống của mình”.
Trước khi đứng lên ra về, tôi hỏi Yến về những dự định đang ấp ủ. Nhưng Yến bảo những gì đã qua cho cô thấy rằng không nên khoe các dự án khi chưa chắc chắn. Yến hẹn một ngày nào đó chúng tôi gặp nhau ở Hà Nội, rồi sẽ lại lang thang quanh hồ Hoàn Kiếm, trò chuyện qua những tách trà nóng bên quán nhỏ ven đường. Biết đâu khi đó, Hải Yến đang bước vào một cuộc phiêu lưu mới…
BÀI: LƯƠNG TRỌNG NGHĨA – HOÀNG ANH.
ẢNH: PHẠM HOÀI NAM.
TRANG PHỤC: SỐNG, KENZO.
TRANG SỨC: LOUIS VUITTON, SỐNG.
TRANG ĐIỂM: ĐẠT LÊ. TÓC: KIM NGÂN